Dual ta’lim sharoitida kasbiy-amaliy kompetensiyani shakllantirishning nazariy asoslari
Article Sidebar
Main Article Content
Abstract
Mazkur maqolada O‘zbekiston kasbiy ta’lim tizimida dual ta’lim modelini joriy etishning nazariy-metodologik asoslari tahlil qilinadi. Tadqiqotda dual ta’limning tarkibiy xususiyatlari, pedagogik tamoyillari, ta’lim va ishlab chiqarish integratsiyasi hamda o‘quvchilarda kasbiy-amaliy kompetensiyani shakllantirishdagi o‘rni yoritilgan. Dual ta’limni joriy etish jarayoni mamlakatda olib borilayotgan ijtimoiy-iqtisodiy islohotlar, mehnat bozori talablari va kompetensiyaviy yondashuv bilan uyg‘un holda ko‘rib chiqilgan.
Tadqiqotning maqsadi dual ta’lim tizimining nazariy asoslarini aniqlash, kompetensiyaviy yondashuvga oid ilmiy qarashlarni tahlil qilish hamda o‘quvchilarning kasbiy-amaliy tayyorgarligini oshiruvchi omillarni belgilashdan iborat. Metodologik asos sifatida tizimli tahlil, ilmiy manbalarni taqqoslash, pedagogik konsepsiyalarni umumlashtirish va kompetensiyalarni modellashtirish usullaridan foydalanilgan.
Tadqiqot natijalari dual ta’lim jarayonida nazariya va amaliyot uyg‘unligi o‘quvchilarda kasbiy-amaliy kompetensiyaning shakllanishini jadallashtirishini ko‘rsatadi. Shuningdek, dual tizim kasbiy moslashuvchanlikni, ishlab chiqarishga tayyorgarlikni, texnologik o‘zgarishlarga moslashish qobiliyatini va bandlik ko‘rsatkichlarini oshiruvchi samarali mexanizm sifatida namoyon bo‘ladi.
Olingan natijalar dual ta’lim mexanizmlarini takomillashtirish, metodik ta’minotni yangilash, pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va korxonalar bilan hamkorlikni kuchaytirishda amaliy ahamiyatga ega. Tadqiqot kasbiy ta’lim muassasalarida dual ta’limni optimallashtirish va kompetensiyaviy yondashuvga asoslangan o‘quv dasturlarini ishlab chiqishda foydali tavsiyalarni taqdim etadi.
Article Details
References
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti. O‘zbekiston Respublikasini rivojlantirishga oid chora-tadbirlar to‘g‘risida PF–158-son Farmoni. – Toshkent, 2024.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti. O‘zbekiston Respublikasi ta’lim tizimini takomillashtirish to‘g‘risida PF–5812-son Farmoni. – Toshkent, 2019.
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi. Ta’lim tizimini rivojlantirishga doir 163-son Qarori. – T:, 2021.
R.X.Djuraev Kasbiy ta’limning nazariy asoslari. – T: Fan va texnologiya nashriyoti, 2018.
A.R.Xodjaboyev Kasb ta’limi o‘qituvchilarini tayyorlashning pedagogik asoslari. – T: O‘qituvchi nashriyoti, 2017.
N.A.Muslimov Kasb ta’limida kompetensiyaviy yondashuv. – T: Innovatsiya nashriyoti, 2019.
Q.T.Olimov Kasb-hunar ta’limida o‘quv-uslubiy ta’minotni takomillashtirish. – T: Fan nashriyoti, 2016.
R.K.Choriyev Dual ta’lim tizimining metodologik asoslari. – T: Iqtisodiyot nashriyoti, 2020.
Sh.S.Sharipov O‘qituvchilar ijodkorligini rivojlantirishning pedagogik asoslari.
– T: Fan va texnologiya nashriyoti, 2015.
J.A.Hamidov Axborot texnologiyalari asosida kasbiy fanlarni o‘qitish. – T: O‘qituvchi nashriyoti, 2021.
D.O.Himmataliyev Kasb ta’limida integrativ yondashuv. – T: Innovatsion rivojlanish nashriyoti, 2018.
O.A.Qo‘ysinov Kompetensiyalarning tarkibiy tuzilishi va ularni shakllantirish.
– T: Fan nashriyoti, 2017.
E.F.Zeer. Professional Pedagogy. – Moscow: Akademiya Publishing House, 2014.
I.A.Zimnyaya Psychological Foundations of Competence and Competency.
– Moscow: Logos Publishing House, 2012.